خواب یکی از شیرین‌ترین و در عین حال اساسی‌ترین نیازهای انسان محسوب می‌شود. هر فردی در هر سن و سالی به خواب کافی و باکیفیت نیاز دارد. با این حال ممکن است بنا به دلایلی، این مهم محقق نشود. آمارها نشان می‌دهند که حدود 6 تا 10 درصد بزرگسالان نشانه‌های اختلال خواب دارند. این آمار در مورد بی‌خوابی به 50 درصد هم می‌رسد! دلایل بروز این اختلالات چیست؟ در این مطلب قصد داریم به بررسی این اختلالات و شناخت ریشه آنها بپردازیم.
منظور از اختلالات خواب چیست؟
به کلیه مشکلاتی که در زمان، کیفیت و مدت خواب ایجاد می‌شوند، اختلال خواب می‌گویند. این اختلال معمولا منجر به پریشانی در طول روز می‌شود. این اختلالات اغلب به شرایط فیزیکی و روانی هم آسیب می‌رسانند. برای مثال این اختلال ممکن است باعث بروز افسردگی، اضطراب، اختلالات شناختی، بیماری‌های قلبی و … شود.
به طور کلی اختلال خواب به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که بی‌خوابی یکی از شایع‌ترین آنها به شمار می‌رود. شاید مشکلاتی که باعث ایجاد اختلالات خواب می‌شوند، ریشه در مشکلات فیزیکی و روانی داشته باشند. به همین دلیل ارتباط مستقیمی بین سلامتی و اختلال خواب وجود دارد.
این اختلالات ممکن است برای هر شخصی در هر سنی رخ بدهند. با این حال زمانی مشکل محسوب می‌شوند که فرد به طور منظم این اختلالات را تجربه کند. حتی ممکن است فرد در طول شب بین 6 تا 8 ساعت خوابیده باشد، اما در طول روز باز هم احساس خستگی مفرط کند. دلیل این امر نداشتن خواب باکیفیت است.
خواب باکیفیت چه اهمیتی دارد؟
همانطور که می‌دانید، خواب یکی از اساسی‌ترین نیازهای بدن انسان محسوب می‌شود. خواب تاثیر مستقیمی روی سلامت جسمی و روحی انسان دارد. زمان و مدت خواب هم از اهمیت بالایی در زمینه عدم ابتلا به اختلالات خواب برخوردار است. البته باید به این نکته هم توجه داشت که فاکتور سن تاثیر مستقیمی روی میزان خواب مورد نیاز بدن دارد. بیشتر افراد بزرگسال به 7 تا 9 ساعت خواب باکیفیت در طول روز نیاز دارند.
بیشتر ما انسان‌ها خواب باکیفیتی نداریم. طبق یک بررسی انجام شده، 30 درصد بزرگسالان، خوابی کمتر از 6 ساعت دارند. تمام این آمارها اهمیت خواب باکیفیت را نشان می‌دهند. همچنین زنگ خطری جدی برای اهمیت دادن به اختلال خواب هستند.
کمبود خواب چه پیامدهایی دارد؟
خواب مناسب به عملکرد درست مغز کمک زیادی می‌کند. کمبود خواب یا هر کدام از اختلالات خواب، باعث بروز پیامدهای جدی برای سلامت مغز و حتی قلب می‌شود. یکی از رایج‌ترین پیامدهای عدم خواب کافی، خستگی و کاهش انرژی در طول روز است. همچنین بیشتر افرادی که دچار اختلال خواب هستند، عدم‌تمرکز و تحریک‌پذیری بالا را گزارش می‌کنند.
مشکلاتی که در خواب ایجاد می‌شوند، احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهند. از طرف دیگر افسردگی هم باعث ایجاد اضطراب و اختلالات خواب می‌شود! این چرخه یکی از پیامدهای خطرناک اختلال خواب است.
کمبود خواب ممکن است با مشکلات یا بیماری‌های قلبی هم ارتباط داشته باشد. احتمال دارد این اختلالات باعث نارسایی احتقانی قلب، بیماری پاکینسون و آرتروز شوند. اگر با هر یک این اختلالات درگیر هستید، از دکتر محسن القاسی مشاوره بگیرید.
دلایل ایجاد اختلال در خواب کدامند؟
هر عاملی ممکن است باعث ایجاد اختلال در خواب شود. به هر حال همه عواملی که باعث برهم خوردن این چرخه طبیعی بدن می‌شوند در 8 دسته تقسیم‌بندی شده‌اند. عوامل اصلی اختلالات خواب، عبارتند از:
- فیزیکی (مثل جراحات مختلف)
- روانی (افسردگی، اضطراب، هیجان و …)
- ژنتیکی (نارکولپسی)
- محیطی (الکل و مواد مخدر)
- داروها (برخی باعث بی‌خوابی می‌شوند، مثل کافئین)
- افزایش سن (بیشتر افراد بالای 65 سال دارای اختلال خواب هستند)
- اشتغال در شیفت شب (برهم خوردن ساعت بیولوژیکی بدن)
- بیماری (آسم)
ممکن است یک یا چند مورد از این عوامل، باعث بروز اختلالات خواب در فرد شوند. یکی از راهکارهای مقابله با این اختلالات، شناخت ریشه آنهاست.
منظور از بی‌خوابی دقیقا چیست؟
بی‌خوابی یکی از رایج‌ترین انواع اختلال خواب محسوب می‌شود که طی آن فرد در به خواب رفتن یا ماندن در حالت خواب مشکل دارد. این افراد علائمی از جمله بیدار شدن از خواب و مشکل در خواب مجدد، خستگی در طول روز، خواب‌آلودگی، عدم تمرکز، مشکلات روحی، مشکلات خلقی و … را تجربه می‌کنند. این نوع اختلال از نظر مدت زمان و تعداد دفعات بروز آن متفاوت است.
تقریبا نیمی از افراد بزرگسال، گاهی به این نوع از اختلالات خواب دچار می‌شوند. بی‌خوابی هم ممکن است بدون دلیل خاصی رخ بدهد و هم بنا به دلایل پزشکی، روانی، فیزیکی و … باشد. همچنین احتمال دارد این اختلال کاملا موقتی و کوتاه مدت باشد. از طرف دیگر هم ممکن است هفته‌ها و بعضا ماه‌ها به طول بیانجامد.
معمولا بی‌خوابی‌های کوتاه‌مدت و موقتی به دلیل ابتلا به افسردگی، از دست دادن شغل، از دست دادن عزیزان، جابجایی، آب و هوا و … هستند. با این حال بی‌خوابی‌های طولانی مدت داستان متفاوت‌تری دارند. این نوع بی‌خوابی‌ها نشان از افسردگی یا مشکلات مزمن سلامتی دارند.
منظور از آپنه خواب چیست؟
آپنه یکی دیگر از اختلالات خواب محسوب می‌شود که فرد طی آن دچار مشکلات تنفسی در طول خواب می‌شود. این افراد در طول خواب به طور مکرر، دچار تنگی نفس می‌شوند. به طور کلی دو نوع آپنه خواب وجود دارد؛ آپنه انسدادی و آپنه مرکزی.
در آپنه انسدادی که نسبتا شایع‌تر هم هست، راه تنفسی مسدود می‌شود. در این حالت بافت نرم پشت گلو فرو می‌ریزد. این نوع آپنه علائم رایجی دارد که عبارتند از خروپف، بی‌قراری در خواب، خواب‌آلودگی و خستگی در طول روز، مشکلات تمرکزی و … .
آپنه خواب مرکزی هم باعث مسدود شدن راه هوایی نمی‌شود، بلکه دستور از سمت مغز برای تنفس صادر نمی‌شود. این افراد در طول خواب نفس نفس می‌زنند و بیداری‌های مکرر دارند.
کلام پایانی
در این مطلب به معرفی روش‌های درمان دیسکهای گردن، درمان دیسک کمر و درمان توراسیک پرداختیم. برای درمان همه این عارضه‌ها از روش‌های جراحی و غیرجراحی استفاده می‌شود. معمولا روش‌های غیرجراحی به دلیل ریسک پائینی که دارند بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند. درمان‌هایی مثل فیزیوتراپی، دارو و … از جمله درمان‌های غیرتهاجمی محسوب می‌شوند. با این حال گاهی ممکن است برای درمان از جراحی استفاده کرد. جراحی عوارض خاص خود را دارد، اما یکی از روش‌های قطعی درمان هم محسوب می‌شود. در صورتی که با دردهای دیسک گردن، کمر یا توراسیک درگیر هستید، نوبت ویزیت با دکتر محسن القاسی تنظیم کنید.
منابع:
