بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر چگونه به وجود میآید؟
مشکلات ستون فقرات و بیرون زدگی (هرنی ) دیسک کمر از شایع ترین بیماری ها در جوامع بشری است.
شيوع زیاد كمردرد و به خصوص دیسک کمر به این علت است كه امروزه به دلیل زندگی شهری و پشت میز نشینی و مشغله فراوان، مردم کمتر به ورزش و فعالیت فیزیکی اهمیت می دهند.
این نوع سبک زندگی و کم تحرکی، باعث ضعف عضلات ستون فقرات بویژه در اطراف کمر شده و باعث دردهای کمری و بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر می شود.
به بیان دیگر، نشستنهای طولانی و بویژه به شیوه نامناسب، افزایش وزن، رانندگی طولانی، فقدان فعالیت ورزشی صحیح و محیط کار نامناسب، فرد را در معرض آسیب ستون فقرات قرار میدهد.
بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر ممکن است در هر سنی به وجود آید ولی در افراد بالای 45 سال شیوع بیشتری دارد. ابتلا به این عارضه در زنان و مردان تقریبا با شدت مساوی مشاهده می شود.
البته در مردان ۳۵ تا ۵۰ سال فتق دیسک کمر کمی بیشتر دیده می شود. امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی، با سونامی افزایش شیوع و کاهش سن ابتلا به درد ناشی از دیسک کمر مواجه هستیم.
ژنتیک نقش مهمی در ایجاد مشکلات ستون فقرات دارد و در صورت سابقه فامیلی مثبت، ابتلا در سنین پایین تری رخ خواهد داد.
دیسک ها در ستون فقرات به عنوان ضربه گیر عمل می کنند.
به عبارت دیگر دیسک ها، مانند کمک فنر، فشارهايی را كه به ستون فقرات وارد ميشود را جذب می كنند و همچنين باعث بهبود حركات بين مهرهها می شوند.
بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر چیست؟
بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر یک عارضه دردناک است که در اثر افزایش سن، وارد آمدن فشار زیاد به ستون فقرات و یا ضعیف شدن عضلات کمر ایجاد میشود. مهمترین علامت ابتلا به این بیماری درد شدید و آزاردهنده است.
در بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر که اصطلاحا فتق دیسک نامیده میشود، قسمت بیرون زده روی نخاع یا رشته های نخاعی فشار وارد می کند که باعث ایجاد درد شدید در ناحیه کمر و انتشار آن به سمت پاها می شود.
با افزایش سن دیسک های بین مهره ای مایع درونی خود را از دست میدهند و خشکتر میشوند، به همین دلیل فشردگی دیسک رخ داده و باعث از بین رفتن حلقه خارجی و محکم دیسک میشود و این حلقه به قسمت خارجی دیسک فشار وارد میکند که اصطلاحا بیرون زدگی دیسک نامیده میشود.
فشار آوردن اجزای ماده دیسک به رشتههای عصبی و نخاع باعث ایجاد درد، ضعف، بیحسی یا تغییر حواس میشود. بیرون زدگی دیسک کمر معمولا در مهرههای پایینی دیده میشود.
علائم بیماری بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر چیست؟
علائم بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر به چند دسته تقسیم میشوند که شامل موارد زیر است:
– کمر درد
– درد اندامهای تحتانی که به درد سیاتیکی شهرت دارد.
– علائم حسی عصبی مثلا خواب رفتگی، سوزش و گزگز اندامهای تحتانی
– اختلالات حرکتی مثل ضعیف شدن عضلهها
– سندرم دم اسب که در آن تمام اندام های تحتانی دچار بیحسی و از کارافتادگی میشود به طوری که فرد دچار بیاختیاری ادرار و مدفوع ، بیحسی و گزگز در ناحیه شرمگاه که جز علائم خطرناک محسوب میشود.
با وجود این علائم شایعترین علامت ، همان دردهای سیاتیکی است که در آن درد از داخل کمر به پشت باسن و ران کشیده می شود و تا ساق پا ادامه مییابد.
دردهای دیسک کمر ممکن است خفیف و موقتی باشند یا به صورت دورهای اتفاق بیافتند. گاهی دردها به صورت سیاتیکی است و تا یک یا هر دو پا انتشار مییابد و گاهی نیز تنها با درد کمر همراه است.
یکی دیگر از علائم اصلی بیحسی پاها است. این بی حسی می تواند با اختلالات حرکتی پا همراه باشد.
در صورتی که فشار دیسک روی رشته های عصبی باشد بی حسی پاها را شاهد هستیم .
در صورتی که فشار روی عصبهای حرکتی باشد ضعف عضلانی را به همراه داشته و اختلال در حرکت پاها رخ میدهد.
درمان بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر چیست؟
درمان بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر بستگی به سن، علایم ایجاد شده، میزان بیرون زدگی دیسک و میزان پیشرفت بیماری و علائمی بیمار دارد.
گاهی در مراحل اولیه تشخیص بیماری از داروهای ضد التهابی یا مسکن استفاده میشود. این داروها تورم و التهاب اطراف ریشه عصبی را کاهش میدهند و در نهایت باعث کاهش درد در بیمار میشوند.
فیزیوتراپی نیز بخشی از درمان است که در این شیوه درمانی با استفاده از کمپرسهای گرم و سرد و حرکت های ورزشی مخصوص ، سعی می کنند که دامنه حرکتی بیمار را افزایش داده و درد او را بکاهند.
آب درمانی و همچنین تزریق داخل مفصلی در ستون مهره ها یا اطراف ریشههای عصبی میتواند درمان دیگری برای بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر باشد.
درمان جراحی بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر
تصمیم گیری درخصوص جراحی بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر به موارد مختلفی بستگی دارد.
افرادی که دچار ضعف اندام ها یا حالت خفیف فلج به آنها دست داده و این حالت روز به روز افزایش می یابد، باید به سرعت جراحی شوند تا شرایط بدتری برای آنها ایجاد نشود.
درمان جراحی با دو روش انجام میشود:
– جراحی باز روش متداول و مرسوم در جراحی هرنی دیسک میباشد وطی آن دیسک بیرون زده برداشته میشود. در این روش گاهی لازم است مهره های درگیر به یکدیگر فیکس شوند خصوصا در هنگامی که لغزندگی مهره نیز وجود داشته باشد.
– جراحی کم تهاجمی که خود به دو روش لیزری و آندوسکوپی انجام می شود. روش لیزری در کمتر از یک درصد موارد مشکلات دیسک کاربرد دارد.
بر اساس مقالات متعدد و همچنین تجربه جراحی های فراوانی که توسط دکتر محسن القاسی متخصص جراحی مغز و اعصاب صورت گرفته، روش جراحی باز نتایج بهتری نسبت به روشهای بسته داشته است.
برای درمان بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر به چه پزشک متخصصی مراجعه کنیم؟
برای درمان مشکلات ستون فقرات و بیرون زدگی دیسک کمر و گردن باید به جراح مغز و اعصاب و جراح ستون فقرات مراجعه کرد.
آیا درمان قطعی برای بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر وجود دارد؟
شاید این سوال بیشتر کسانی باشد که به بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر یا دردهای سیاتیکی دچار میشوند. باید این حقیقت را پذیرفت که درمانن قطعی برای این عارضه وجود ندارد.
در واقع هر روش درمانی که توسط پزشک انتخاب می شود یک درمان نسبی و مقطعی است.با این حال این مسئله به معنای عدم درمان این بیماری نیست.
بیش از 80 درصد موارد درد کمر و دیسک به راحتی و با درمان های طبی بهبود می یابد و تنها در 20 درصد موارد ممکن است که بیمار برای درمان به جراحی نیاز پیدا کند.
از 20 درصد بیمارانی که با روش های جراحی درمان می شوند نیز بیش از 90 درصد به بهبودی کامل می رسند.
دیسک کمر یک بیماری نیست بلکه شرایطی است که در آن فرد به دلیل بیرون زدگی دیسک بین مهره ای و یا پارگی آن به درد زیادی مبتلا می شود .
این علامت ممکن است منحصرا کمر درد باشد و یا به صورت دردهای سیاتیکی کمر درد همراه با درد انتشار یافته در پاها بروز کند.
در هر صورت درمانهای متنوعی وجود دارد که پزشک معالج بعد از تشخیص یکی از آنها که روش های طبی، درمان های دارویی و یا جراحی است را برای درمان انتخاب می کند.
تاثیرگذاری هر یک از شیوههای درمانی بستگی به شدت بیماری و همچنین بیمار دارد.
تقریبا بیش از 90 درصد بیماران بعد از درمانهای نام برده به بهبودی مناسب دست پیدا میکنند و تنها بخش بسیار ناچیزی از بیماران هستند که بهبودی و درمان کامل بیماری نمیرسند.
بنابراین میتوان گفت که پیشرفتهای علمی توانسته است درمان این بیماری را تا حدود زیادی ارائه کند.
ورزشهای مفید برای درمان بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر چیست؟
یکی از بهترین روش های درمانی برای بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر به ویژه در مراحل اولیه و با دردهای خفیف و متوسط انجام ورزش های مناسب است.
ورزش سهم تاثیرگذاری در کاهش دردهای مرتبط با این بیماری دارد. برخی از حرکات ورزشی مثل پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا میتوانند تاثیر بسیار خوبی بر بهبودی درد داشته باشند. هدف از ورزش در درمان این بیماری تقویت عضلات ستون فقرات می باشد.
افرادی که کمردرد دارند، مبتلا به بیرون زدگی (هرنی) دیسک کمر هستند و یا دردهای سیاتیک با انتشار به پا دارند باید ورزش را با نظر پزشک متخصص انجام دهند.
چه بسا بعضی از ورزش ها درد بیمار و بیرون زدگی دیسک را تشدید می کنند.
به این نکته باید توجه داشت که ورزش در مرحله کاهش درد شروع شود. ورزش در زمانیکه درد زیاد است موجب تشدید علایم این بیماری می شود.
جراحی دیسک کمر
بیمار جوان که با شکایت درد در اندام تحتانی و اختلال در راه رفتن توسط دکتر محسن القاسی متخصص جراحی مغز و اعصاب جراحی شد.
دختر خانم جوانی که با شکایت افتادگی شانه و انحراف ستون فقرات و تشخیص اسکولیوزیس جراحی شد. جراحی انحراف ستون فقرات یا اسکولیوزیس از سخت ترین و پیچیده ترین جراحی های ستون فقرات در دنیاست و چالش های بسیاری دارد. همچنین ممکن است با عوارض زیادی از جمله مرگ در هنگام جراحی همراه باشد. این جراحی با کمک دوست عزیزم جناب دکتر اصغری نوسری با موفقیت انجام شد.